Marmaris’in Boncuk Koyu’nda Kum Köpek Balıkları Gözlem Altında

MUĞLA’nın Marmaris ilçesine bağlı Çamlı Mahallesi’nde bulunan Boncuk Koyu, 2013 yılından beri saldırgan olmayan kum köpek balıklarına ev sahipliği yapmaktadır. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü koordinesinde, Akdeniz Koruma Derneği tarafından koruma altına alınmıştır.

Boncuk Koyu’nda yaşayan kum köpek balıkları, 2021 yılında kurulan su altı ve su üstü kamera sistemleri ile 7 gün 24 saat izlenmektedir. Muğla’nın turkuaz denizi ile ünlü koy, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından “Önemli Köpek Balığı Alanı” seçilmiştir. ‘Carcharhinus pulmbeus’ olan kum köpek balıklarının davranışları, dağılımı ve görülme sıklıkları kamera sistemleri sayesinde takip edilmektedir.

Güneş enerjisi ile çalışan kamera sistemi, çeşitli operatörler aracılığıyla uzaktan izlenebilmekte ve iklim değişikliği, su sıcaklığı gibi faktörlere göre balıkların davranışları analiz edilmektedir. Ayrıca kamera sistemleri, kum köpek balıklarını avlamak isteyenlere karşı da koruyucu tedbir niteliği taşımaktadır. Yapılan analizlerde, farklı tarihlerde koyda gruplar halinde dolaşan 11 ve 6 bireyin saptandığı belirtilmektedir. Bu durum, türün geleceği için umut verici bir gelişme olarak değerlendirilmektedir.

Boncuk Koyu, Akdeniz Koruma Derneği’nin kum köpek balıklarına yönelik çalışmaları sonucunda önemli bir köpek balığı alanı olarak kabul edilmiş ve Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından ISRAs olarak 2023’te seçilmiştir. Kum köpek balıkları, 100-350 kilo arasında ve 1-3,5 metre uzunluğunda olup, bir defada 12-15 yavru doğurabilmektedir. İnsanlara saldırgan olmayan bu balıkların dünyada yalnızca Amerika’nın güney sahillerinde bulunan üreme alanının yanı sıra, Akdeniz’deki tek, dünyadaki ikinci üreme merkezi Boncuk Koyu olarak bilinmektedir.