TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, depremin istihdama en olumsuz yansıdığı şehrin Hatay olduğuna dikkat çekerek, “Hatay’da özel sektörde çalışan sayısı yüzde 35 azalmıştır. Yani her 3 kişiden biri artık çalışmamaktadır. Geçen sene 165 bin olan kayıtlı istihdam bu sene 107 bine düşmüştür. Demek ki 58 bin kişi işten ayrılmış veya işini kaybetmiştir. Kahramanmaraş’ta özel sektörde çalışan sayısı yüzde 29 azalmıştır. Çalışan sayısı 147 binden 104 bine düşmüştür. Malatya’da 95 binden 71 bine gerilemiştir. Yani eskiden çalışan her 4 kişiden biri artık çalışmamaktadır. Adıyaman’daki özel sektör istihdamı da 55 binden 48 bine inmiştir” dedi.
Gaziantep Sanayi Odası’nın BM Uluslararası Göç Örgütü ile deprem felaketinin ardından hazırladığı Üretim Sektörünün Deprem Etki Analiz ve Raporlama Çalışması, bugün TOBB Genel Merkezi’nde düzenlenen toplantıda tanıtıldı. Raporda, bölgedeki imalat sanayinin kısa, orta ve uzun vadeye ilişin yol haritasını içeren bilgiler yer aldı.
Sunum öncesi açılış oturumunda konuşan Gaziantep Valisi Kemal Çeber, afet uzmanı olduğunu belirterek; yılsonuna kadar 40 binin üzerinde, mayıs ayına kadar 100 bin konut teslim edileceğini, Gaziantep’de teslim edilecek konut sayısının ise 9 binin üzerinde olduğunu kaydetti.
Gaziantep, Kahramanmaraş, Malatya, Hatay ve Adıyaman’da işletmelerle yapılan görüşmelerden elde edilen sonuçları içeren rapor, Dr. Fatih Balcı ve Doç.Dr. Esin Sarıoğlu tarafından sunuldu.
Raporun sonuç bölümünde, şu tespitler yer aldı:
“Gaziantep’te deprem sonrası yaklaşık 1 milyon kişi evlerine giremedi. Gaziantep-Kahramanmaraş içme su tesisleri ciddi hasar gördü. Şehirdeki nüfusun büyük bir kısmı göç etmiş ve barınma sorunu devam etmektedir. Adıyaman Organize Sanayi Bölgesi’nde zararlar ve iş gücü kaybı yaşanmıştır. Göçler ve makine/teçhizat arızaları nedeniyle üretim kapasitesi düşmüş ve sanayi bölgesinde üretim kaybı yaşanmaktadır.
“Yaklaşık 700 bin kişi Hatay’dan ayrılmıştır”
Hatay’da yer alan üretici işletmelerin yüzde 58’inde ağır ve orta hasar meydana gelmiştir. Yaklaşık 700 bin kişi Hatay’dan ayrılmıştır.
“Suriyeli nüfus deprem sonrasında yüzde 4,5 oranında azalmıştır”
71.959 öğrenci Hatay’dan kaydını aldırarak başka bir şehre nakledilmiştir. Suriyeli nüfus deprem sonrasında yüzde 4,5 oranında azalmıştır. Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler, Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde büyük bir yıkıma ve çok sayıda can kaybına neden olmuştur. Kahramanmaraş-Elbistan’da hasarlı yer oranı yüzde 57, Pazarcık’ta yüzde 66’dır.
“Depremin ardından tahmini yerinden edilmiş nüfus 489.149’dur”
Depremin ardından tahmini yerinden olan/edilmiş nüfus 489.149’dur ve toplam nüfusun yüzde 38,38’ini oluşturmaktadır. Kahramanmaraş’ta depremde zarar gören konutların yüzde 57,8’i ağır yıkık, yüzde 6,4’ü orta hasarlı ve yüzde 57,9’u az hasarlıdır.
“Yerinden olmuş nüfusun yaklaşık yüzde 10’u geri dönmüştür”
Kahramanmaraş ilindeki sanayi tesislerinde meydana gelen hasarlar, üretim kaybına ve işgücü piyasasında ciddi bir etkiye neden olmuştur. Deprem sonrasında Kahramanmaraş’ta çalışma saatleri kaybı yüzde 43,1’dir ve birçok işletme faaliyetlerine ara vermek zorunda kalmıştır. Deprem sonrasında bölgedeki nüfusun önemli bir kısmı göç etmiştir, yerinden olmuş nüfusun yaklaşık yüzde 10’u geri dönmüştür.
“Kamuya ait altyapılarda 30 Milyon TL’lik doğalgaz hasarı meydana gelmiştir”
Kamuya ait altyapılarda 30 Milyon TL’lik, özel sektöre ait enerji altyapılarında ise 571.5 Milyon TL’lik doğalgaz hasarı meydana gelmiştir. Malatya’daki firma hasarı yaklaşık 564.4 milyon dolar olarak tahmin edilmektedir. Deprem sonucunda Malatya’da yüzde 58,8 oranında işgücü azalması yaşanmıştır.
“Depremin istihdama en olumsuz yansıdığı il Hatay”
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise depremin istihdama en olumsuz yansıdığı ilin Hatay olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“İstihdamla ilgili son rakamlar, bölgede özellikle 4 ilimizde çalışan sayısında çarpıcı bir azalışa işaret etmektedir. Depremin istihdama en olumsuz yansıdığı il Hatay olmuştur. Hatay’da özel sektörde çalışan sayısı yüzde 35 azalmıştır. Yani her 3 kişiden biri artık çalışmamaktadır. Geçen sene 165 bin olan kayıtlı istihdam bu sene 107 bine düşmüştür. Demek ki 58 bin kişi işten ayrılmış veya işini kaybetmiştir. Kahramanmaraş’ta özel sektörde çalışan sayısı yüzde 29 azalmıştır. Çalışan sayısı 147 binden 104 bine düşmüştür. Malatya’da 95 binden 71 bine gerilemiştir. Yani her eskiden çalışan her 4 kişiden biri artık çalışmamaktadır. Adıyaman’daki özel sektör istihdamı da 55 binden 48 bine inmiştir.”